Wykorzystywanie wizerunku pracownika przez pracodawcę
Wykorzystywanie wizerunku pracownika przez pracodawcę
Jeden z naszych Klientów zwrócił się do nas ostatnio z pytaniem o to, na jakich zasadach może wykorzystywać wizerunek swojego pracownika w ramach prowadzonej przez siebie działalności. Jako, że jest to temat ciekawy, który winien być analizowany biorąc pod uwagę szereg różnorodnych przepisów, postanowiliśmy poświecić tej tematyce niniejszy artykuł.
Zakres danych osobowych, jakich może żądać pracodawca od pracownika bez konieczności pozyskiwania jego zgody, określa art. 221ustawy 26.6.1974 r. – Kodeks pracy. Nie obejmuje on jednak wizerunku pracownika, podobnie zresztą jak rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społeczne z dnia 10.12.2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej
Co to oznacza w praktyce? Otóż pracodawca może wykorzystywać wizerunek pracownika jedynie wówczas, gdy pozwala na to inny przepis prawa lub na podstawie wyrażonej przez pracownika zgody. Wyjątek znajdujemy jednak w art. 222 k.p., dotyczący możliwości przetwarzania wizerunku w ramach prowadzonego monitoringu.
Ponadto wizerunek pracownika (zdjęcie) jako dobro osobiste podlega ochronie przepisów kodeksu cywilnego (23-24 kc). W przypadku bezprawnego naruszenia wizerunku, osoba poszkodowana może żądać usunięcia skutków tego naruszenia, w szczególności złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, a w razie poniesienia konkretnej szkody – również zadośćuczynienia pieniężnego.
Ponadto kwestia korzystania z wizerunku pracownika wiąże się również z przepisami prawa autorskiego, zgodnie z którymi istnieje obowiązek uzyskania zezwolenia osoby, której wizerunek jest rozpowszechniany.
W świetle przepisów prawa autorskiego zgoda pracownika na rozpowszechnianie jego wizerunku nie będzie jednak wymagana w następujących sytuacjach:
- pracownik otrzymał umówioną zapłatę za pozowanie;
- pracownik jest osobą powszechnie znaną, a wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez niego funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
- wizerunek pracownika stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
Wykorzystywanie wizerunku pracownika możliwe jest co do zasady na podstawie jego dobrowolnej, niewymuszonej i niedomniemanej zgody. Możliwe są wyjątki związane z usprawiedliwionym interesem pracodawcy, nienaruszającym interesów pracownika, np. ze względów bezpieczeństwa lub w celu usprawnienia procesów komunikacji. Istotne jest,aby osoba wyrażająca zgodę miała świadomość w jaki sposób jej wizerunek będzie rozpowszechniany tzn., zgoda powinna być wyraźna i dokładnie wskazywać cel i zakres rozpowszechniania wizerunku. W takich sytuacjach dobrym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z radcą prawnym we Wrocławiu lub online, w zależności od tego gdzie aktualnie przebywamy. W ten sposób wykluczymy ryzyko złamania przepisów.
Rozpowszechnianie wizerunku stanowi bez wątpienia przetwarzanie danych osobowych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 RODO. Należy zatem odwołać się do przesłanek legalizujących przetwarzanie – a w przypadku wizerunku najczęściej do zgody i realizacji prawnie uzasadnionych interesów administratora.