Szczepienia a pracodawca – czy można żądać informacji o szczepieniu?

Czy pracodawca ma prawo żądać informacji o szczepieniu swoich pracowników? W dobie rosnącej liczby zachorowań na choroby zakaźne, takie jak COVID-19, oraz spadającego poziomu wyszczepialności, to pytanie staje się coraz bardziej aktualne. Główny Inspektorat Sanitarny wskazuje na obowiązki pracodawców związane z zapewnieniem szczepień ochronnych. Jakie przepisy regulują te obowiązki i jak mogą one wpływać na politykę firm wobec szczepień? Tłumaczymy.

Szczepienia a pracodawca. Co mówi o tym polskie prawo?

Wiele osób szuka ​odpowiedzi na temat „projekt ustawy: pracodawca a szczepienia”. I nic dziwnego: ten aspekt wciąż pozostaje kontrowersyjny. W polskim systemie prawnym kwestie związane z obowiązkiem szczepień ochronnych oraz uprawnieniami pracodawców w tym zakresie są regulowane przez akty prawne, które mają na celu ochronę zdrowia pracowników oraz zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Kluczowe znaczenie mają tutaj przepisy Kodeksu pracy oraz ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Zgodnie z Art. 222 [1] Kodeks Pracy pracodawca jest zobowiązany do stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie na działanie szkodliwych czynników biologicznych w miejscu pracy, a jeśli to nie jest możliwe – do ograniczania stopnia tego narażenia przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Warto również wspomnieć o wytycznych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, które wskazują na obowiązek zapewnienia szczepień ochronnych pracownikom szczególnie narażonym na działanie szkodliwych czynników biologicznych, takich jak pracownicy ochrony zdrowia. Mimo to aktualnie brak jest jednoznacznych przepisów prawnych, które nakładałyby na pracodawców obowiązek przyjmowania przez pracowników szczepionki przeciwko COVID-19 czy innych chorobom. ​

Czy pracodawca może żądać informacji o szczepieniu? Odpowiadamy

Choć szczepienia przeciwko COVID-19 są powszechnie uważane za kluczowy środek w walce z pandemią, obecne przepisy prawne w Polsce nie dają pracodawcom jednoznacznej podstawy prawnej do wymagania od pracowników informacji o ich statusie szczepienia. W myśl aktualnych regulacji szczepienia te są dobrowolne, a pracodawca nie ma narzędzi prawnych, by uniemożliwić pracownikowi wykonywanie obowiązków z powodu braku szczepienia. Wynika to z faktu, że szczepienia przeciwko COVID-19 nie zostały wymienione w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi jako obowiązkowe.

W praktyce niektórzy pracodawcy podejmują działania mające na celu ochronę zdrowia innych pracowników, takie jak przeniesienie niezaszczepionych pracowników na inne stanowiska, gdzie ryzyko zakażenia jest mniejsze.

Przepisy Kodeksu pracy, w tym wspomniany już artykuł 2221, nakładają na pracodawców obowiązek stosowania środków eliminujących lub ograniczających narażenie na szkodliwe czynniki biologiczne, co może obejmować właśnie zalecenia dotyczące szczepień. Pracodawca ma również prawo do prowadzenia wewnętrznej kampanii promującej szczepienia. Musi być jednak ostrożny – jak podkreśla nasz ekspert, prawnik prawa pracy, powinien unikać działań, które mogą być postrzegane jako dyskryminacja pracowników niezaszczepionych.

Pytanie pracodawcy o szczepienie – co zrobić?

Kwestia pytania pracowników o szczepienie przeciwko COVID-19 jest delikatna i wymaga zachowania szczególnej ostrożności ze strony pracodawców. Z jednej strony pracodawca ma obowiązek dbać o zdrowie i bezpieczeństwo wszystkich pracowników, co może skłaniać do zbierania informacji o statusie szczepienia. Z drugiej strony prawo do prywatności i ochrona danych osobowych nakładają na pracodawców ograniczenia w zakresie przetwarzania takich informacji. Według aktualnych przepisów pracodawca nie może wymagać od pracowników przedstawienia dowodu szczepienia – te są dobrowolne.

W przypadku, gdy pracodawca zdecyduje się pytać o status szczepienia, powinien to robić w sposób nieinwazyjny i dobrowolny, zapewniając możliwość odpowiedzi bez żadnych konsekwencji dla pracownika. Warto również pamiętać, że dyskryminacja ze względu na status szczepienia jest prawnie zabroniona. Pracodawca zmusza do szczepienia? Pracownicy, którzy czują się dyskryminowani z tego powodu, mogą podjąć kroki prawne, w tym wnieść powództwo o dyskryminację. Jeśli to problem, który dotyczy Ciebie, nasza kancelaria radcy prawnego we Wrocławiu chętnie wesprze Cię w dochodzeniu swoich praw. Odwiedź naszą siedzibę bądź skorzystaj z konsultacji prawniczej online – nasi eksperci pomogą Ci we wszystkich aspektach.

Podsumowując: pracodawca ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego swoim pracownikom, co jak najbardziej może obejmować organizację szczepień ochronnych. Jednak nie istnieje na ten moment żaden zapis prawny, który zmusiłby pracownika do szczepienia. W przypadku podejrzeń o nadużycie czy dyskryminację warto skorzystać z naszych porad prawnych we Wrocławiu.