Jak odwołać darowiznę?

W kodeksie cywilnym umowa darowizny unormowana została jako zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku (Art.  888 §1 KC). Istotną cechą darowizny jest jej nieodpłatność, co oznacza, że obdarowany nie jest zobowiązany do wynagrodzenia darczyńcy za dokonaną darowiznę.

Ponadto, choć darowizna powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego, to art. 890 KC dopuszcza także możliwość zastosowania innej formy i uznaje jej ważność, o ile przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Jak odwołać darowiznę?

Aby darczyńca mógł skutecznie odwołać darowiznę muszą wystąpić określone przesłanki uprawniające go do takiego działania.

W przypadku, gdy darowizna nie została jeszcze wykonana, zgodnie z art. 896 darczyńca ma prawo do jej odwołania, jeśli po zawarciu umowy jego sytuacja majątkowa uległa znacznemu pogorszeniu i wykonanie darowizny doprowadziłoby do uszczerbku dla jego własnego utrzymania zgodnie z jego usprawiedliwionymi potrzebami albo ucierpiałyby na tym ciążące na nim obowiązki alimentacyjne.

Choć jak wyżej wspomniano charakterystyczna dla darowizny jest jej nieodpłatność, to darczyńca przekazując darowiznę może nałożyć na obdarowanego obowiązek określonego działania lub zaniechania. Niewykonanie polecenia stanowi podstawę do odwołania darowizny jeszcze niewykonanej.

Ustawodawca przewidział także możliwość odwołania już wykonanej darowizny, jeżeli doszło do rażącej niewdzięczności obdarowanego względem darczyńcy (art. 898 §1 KC). Odwołanie darowizny następuje w formie oświadczenia woli, które składa obdarowanemu darczyńca. W takiej sytuacji obdarowany winien jest zwrócić przedmiot darowizny zgodnie z przepisami o bezpodstawnym wzbogaceniu. Darczyńca powinien złożyć stosowne oświadczenie odwołujące darowiznę w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.

Darowizna a niedostatek darczyńcy

Istnieje jeszcze jedna możliwość, aby darowizna wróciła do darczyńcy, a mianowicie w sytuacji, kiedy już umowa darowizny dojdzie do skutku, a po jej wykonaniu darczyńca popadnie w niedostatek. W takiej sytuacji ustawodawca nakłada na obdarowanego obowiązek dostarczenia brakujących środków utrzymania darczyńcy (w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia), o ile odpowiadają one jego usprawiedliwionymi potrzebom bądź mają służyć do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany natomiast ma prawo zwolnić się z tego obowiązku, poprzez zwrócenie darczyńcy wartości wzbogacenia.

Jeżeli chcieliby Państwo uzyskać więcej informacji, zachęcamy do nawiązania kontaktu pod numerem +48 609778918 – radca prawny Wrocław.